Piłeczka tenisowa, tablica, markery, kartki, długopisy, stoper.

Zadaniem grupy jest podawanie sobie w kręgu piłki, tak aby każda osoba tylko raz trzymała ją w ręce. Osoby uczestniczące mają zapamiętać, do kogo rzucają piłkę i od kogo ją dostają.

Kiedy skończą zadanie, to znaczy piłka wróci do pierwszej osoby, zaproponuj powtórzenie zadania w nieco inny sposób: piłka ma być podawana w tej samej kolejności jak dotychczas, ale w jak najkrótszym czasie. Niech grupa sama decyduje, jak chce osiągnąć ten cel. Zmierz czas stoperem, wyniki zapisz na tablicy.

Możesz zmotywować osoby uczestniczące do osiągnięcia lepszego wyniku w kolejnych próbach, nie podpowiadaj jednak rozwiązań i nie ingeruj w ich strategie (na przykład zmiana ustawienia osób w kole według kolejności podań, ustawienie w rzędzie), dopóki jest przestrzegana zasada główna: każda osoba ma dotknąć piłki tylko raz według pierwotnej kolejności.

Następnie zaproponuj omówienie zadania na forum.

Przykładowe pytania:

• Jak przebiegło to zadanie?
• Co pomogło w osiągnięciu celu?
• Co przeszkadzało?
• Jak każda i każdy z was odebrał to doświadczenie?
• Czego potrzebujesz od innych osób i opiekunek/opiekunów, żeby się tutaj dobrze czuć, efektywnie współpracować z innymi i cieszyć się udziałem w spotkaniu?
• Jakie zasady mogą w tym pomóc?

Daj osobom uczestniczącym chwilę na zastanowienie się i zapisanie przemyśleń na kartce. Następnie zbierz propozycje reguł w dyskusji grupowej. Alternatywnie możesz połączyć osoby w trójki, które dzielą się propozycjami, a następnie wybierają jedną, która zostaje przedstawiona na forum. Zainicjuj dyskusję, aby sprawdzić, czy wszystkie osoby tak samo rozumieją zaprezentowane propozycje reguł grupowych. Ważne jest, żeby zapisane zasady były ustalone wspólnie i wszyscy się na nie zgodzili. Im więcej zasad młodzież ustali i wynegocjuje samodzielnie, tym większa szansa, że będzie ich przestrzegać.

Daj czas na dyskusję, dopytuj, czy wszystkie osoby tak samo rozumieją daną zasadę. Formułuj je pozytywnie, a nie jako zakazy, i najlepiej w pierwszej osobie liczby pojedynczej (zamiast „Nie przerywamy sobie” – „Słucham, gdy ktoś mówi”). Zaznacz, że zasady współpracy są otwarte, można do nich wrócić i je renegocjować. Ważne, aby każda osoba je akceptowała i była w stanie je zrealizować.

Przykładowe zasady kontraktu grupowego:

1. Regulujące etykietę komunikacji w grupie:

• Słucham, gdy ktoś mówi.
• Mówię tylko w swoim imieniu.
• Czekam z reakcją na tłumaczenie dla drugiej części grupy.

2. Przygotowujące grunt pod rozwiązywanie konfliktów:

• Otwarcie mówię o tym, co mi przeszkadza.
• Mówię do osoby, zamiast o osobie.

3. Regulujące zasady współżycia w grupie:

• Na czas trwania zajęć wyłączam telefon.
• Palić mogą tylko te osoby, które ukończyły osiemnaście lat.
• Palić można tylko w wyznaczonym miejscu, aby nie szkodzić innym.
• Przestrzegam ciszy nocnej, pozwalam spać innym.
  ...za to organizujemy nocną wędrówkę, ognisko lub całonocną akcję (na przykład jam session, noc filmowa).
• Ze względu na obowiązujące w Polsce prawo (alkohol od osiemnastu lat) nie piję alkoholu, ponieważ w grupie są osoby niepełnoletnie.
  ...za to organizujemy wieczorne wyjście do miasta lub na imprezę, w czasie której pełnoletni (w tym Niemcy powyżej szesnastu lat) mogą napić się piwa.

Wypracowanie kontraktu z grupą musi zakończyć się ustaleniem konsekwencji łamania reguł (nie chodzi tu o wyznaczanie kar): Konsekwencje ponosi cała grupa czy tylko osoby, które naruszyły reguły? Kto egzekwuje przestrzeganie zasad – Ty jako osoba prowadząca czy grupa, wywierając wpływ na osobę, która złamała zasady?